Van 21-25 oktober was ik aan het Balkan Theological Seminary in Nis (Servië) om colleges te geven aan de studenten aan dit seminarium. Dit seminarium is ontstaan uit het werk van ds. Simo Ralevic. Ds. K. Veldman kwam in contact met deze christen via de Leicester conferentie. Zo ontstond in de jaren ’80 vanuit Staphorst de Balkanzending ter ondersteuning van het werk van ds. Ralevic. Ds. Ralevic is gegrepen door de boodschap van de puriteinen en vooral via lektuurverspreiding in het voormalige Joegoslavië heeft hij de boodschap van de rechtvaardiging van de goddeloze mogen verspreiden. Dit werk heeft rijke vrucht gedragen en her en der zijn kleine reformatorische gemeenten ontstaan. Deze gemeenten bestaan naast de grote Oosters-Orthodoxe kerk in dit land waar 95% deel van uitmaakt. Hoewel deze kerk teruggaat op bekende kerkvaders als de Cappadociers en anderen, begrijp ik dat deze kerk in de praktijk helemaal teruggevallen is in rituelen en ceremonies.
Zo is er ook de behoefte ontstaan om voorgangers toe te rusten in de reformatorische leer. De laatste jaren heeft dit ook meer academisch gestalte gekregen en is het seminarium een onderdeel geworden van het Canadese Acadia. Zo heeft mij het verzoek bereikt om er een weekje te doceren. Ik kende het land van de Bijbelsmokkel voor 1989, maar de kennismaking nu was veel intenser. Ik heb ervan genoten. Het was verbazend hoe diep de studenten geworteld waren in de theologische vraagstukken van het evangelie. Dat bracht met zich mee dat we intensieve gesprekken voerden over de christologie, de genadeleer, de leer van de Heilige Geest, ed. Vooral de verhouding verkiezing en verantwoordelijkheid bleek een aangelegen issue te zijn. Blijkbaar is het geding tussen calvinisme en arminianisme een voortgaand geding. Toen ik hierover opmerkte dat we Gods werk en mensenwerk niet moeten verdelen, maar dat er sprake is van twee verschillende niveaus, was dit een grote verademing voor de studenten. Ze ontdekten dat de genade voluit Gods werk is, maar dat de mens er ook voluit in betrokken is, waarbij het primaat bij God ligt.
Het is de bedoeling dat er meer (aanstaande) doctoren uit Nederland worden uitgenodigd om hier te doceren. Het was voor mij opnieuw een rijke ervaring van de uitgebreidheid van Gods koninkrijk waarbij tegelijk het verlangen verdiept wordt dat Gods kerk uit alle culturen wordt gebouwd. Wat zal het zijn als eenmaal de volle oogst is binnengehaald en vanuit alles naties de eeuwige lof van God ongestoord wordt bezongen!
