Samen met dhr. J. Koster uit Staphorst, de secretaris van de BalkanZending, bracht ik van maandag 13 tot vrijdag 17 januari een bezoek aan het Balkan Theological Seminary in Niš. In 2019 was mij gevraagd of ik bereid was daar college te geven. Nu dat is werk dat de liefde van mijn hart heeft. Echter, door mijn thuissituatie zijn mijn mogelijkheden beperkt. Mijn vrouw is al zo’n acht jaar helemaal aan huis gebonden door pijn en jeuk, waarvoor geen middelen helpen. Ook onze oudste dochter is al jaren chronisch ziek en kan daarom alleen maar beperkt wat vrijwilligerswerk doen. Altijd geldt als wij iets afspreken ‘bij leven en welzijn, zo de Heere het wil.’ Dat is in mijn situatie dubbel.
Ik ben heel blij dat het geplande bezoek kon doorgaan. Cedo Ralević, de president van het seminarie, heb ik in het verleden vaak op de Banner of Truth conferentie in Leicester ontmoet. Met een aantal Nederlanders en een groep Serven deden we dan voor de lezingen begonnen onder leiding van zijn broer Simo Ralević Bijbelstudie. Er is toen een band ontstaan die wel gerekt was, omdat we elkaar al meer dan tien jaar niet hadden ontmoet, maar niet gebroken.
Balkan Theological Seminary is een klein seminarie met maar betrekkelijk weinig middelen en in een eenvoudig gebouw wordt onderwijs van niveau gegeven. De studenten zijn overwegend afkomstig uit baptistengemeenten, maar een aantal heeft een andere achtergrond. Aan een groep van ongeveer tien studenten heb ik van maandag 13 tot en met donderdag 16 januari een veertiental colleges gegeven. Maandag waren dat er twee en de volgende dagen vier. Toen waren er drie colleges voor de lunch pauze die van 13.30 tot 14.15 uur was en één erna. Zo rond 15.30 uur was er de afsluiting. Steeds opende en sloot Cedo Ralević de dag met gebed.
Het inleidende college was over de betekenis van de drie-eenheid voor het christelijke geloof. Daarop aansluitend gaf ik een vijftal colleges over de profeten met als focus hun roeping en boodschap. De oudtestamentische ambt van profeet is niet in alle opzichten met dat van een predikant te vergelijken, maar er zijn wel meerdere overeenkomsten. Ook een predikant heeft een innerlijke roeping nodig, al wordt hij in onderscheid tot een profeet ook door een gemeente beroepen en door een kerkelijke vergadering beroepbaar gesteld.
De kern van de profetische boodschap was de oproep van bekering tot God. De rechtvaardige moest aangezegd worden dat het hem wel zou gaan maar de goddeloze dat het hem kwalijk zou vergaan. De profetische boodschap was de boodschap van de twee wegen. Behoud is er alleen in de God van Israël. Weerkeer tot Hem was voor iedereen nodig. Weerkeer ging altijd samen met berouw over de zonde, maar leidde ook tot vreugde in God. Het was niet moeilijk om lijnen te trekken naar de boodschap die nog altijd wereldwijd in kerken moet maar ook mag klinken.
Vanuit de boodschap van de profeet maakte ik de overstap naar een zevental colleges over de Psalmen. Het hoeft geen betoog dat onder de boeken van de Bijbel de Psalmen een bijzondere plaats innemen. Luther sprak over de Bijbel in het klein. Alle Bijbelse thema’s komen in de Psalmen aan de orde. De schepping, de schuld van een mens tegenover God en de verlossing zowel nationaal als persoonlijk. Bij de nationale verlossing denk je dan in het bijzonder aan de uittocht uit Egypte die ook in de Psalmen wordt bezongen. In de Psalmen blijkt ook de grote plaats die Sion in de harten van de oudtestamentische gelovigen had. Smart over het niet kunnen opgaan naar het heiligdom wordt in de Psalmen verwoord. Ook het verdriet over de verwoesting van de tempel. Echter, ook het herstel van Sion en de tempel wordt bezongen en niet minder de vreugde om daar te zijn, de vreugde om nabij God te zijn.
Ik heb laten zien dat uiteindelijk alle Psalmen een messiaans karakter dragen. Niet voor niets behoort Psalm 2 tot de Psalmen waarmee het boek van de Psalmen begint. Zaak is dat een mens de Zoon van God die onder de nieuwe bedeling mens werd, leert kussen. Dat hij Hem in geloof leert omhelzen. Naast het christologische karakter van de Psalmen heb ik onderstreept dat het boek van de Psalmen voor ons een toetssteen is van geestelijk leven. Echt door Gods Geest gewerkt geestelijk leven kan die toets doorstaan. De nood en smart van de psalmisten wordt onze nood en smart en hun vreugde onze vreugde. De zwaarste smart is de smart over de zonde en de diepste vreugde de vreugde door God in Christus. Ik heb besloten met een college over de kernelementen van de Bijbelse en gereformeerde prediking. Daarin kwamen een aantal zaken uit de colleges over de profeten en de Psalmen terug.
Een Bijbelse prediking is een prediking waarin getuigd wordt van de heiligheid van God, de verlorenheid van de mens, de lieflijkheid van Christus en van de zorgen en vreugden van de kinderen van God. Er wordt opgeroepen tot geloof en bekering. Kinderen van God worden aangespoord niet van de Heere weg te zwerven maar te smeken Hem dieper te leren kennen. Er klinkt ook een oproep tot zelfonderzoek.
Steeds was er onder de colleges voor de studenten gelegenheid om vragen te stellen. Zoals in elke groep doet de een dat meer dan de ander. Echter, ook de studenten die geen vragen stelden waren zeer betrokken. De vragen waren ook zinvol en relevant. Omdat een deel van de studenten niet of slechts gebrekkig Engels spreekt, werden de colleges zin voor zin of passage voor passage vertaald. De vertaler, met de Bijbelse naam Jakob, deed zijn werk uitstekend. Hij voelde ook geestelijk de zaken heel goed aan. Niet alleen het academisch niveau van de opleiding is goed, maar ook het geestelijk gehalte. Vooral Cedo Ralević, de president, is een man die blijk geeft het geheim van het Evangelie te verstaan.
Omdat na 15.30u het werk voorbij was, was het mogelijk in een zo korte tijd zoveel colleges te geven. De laatste helft van de middag en de avond kon ik mij ontspannen. Het hotel waar we verkeerden, was niet ver van het seminarie. We zijn bijna alle keren opgehaald en weer teruggebracht, maar ook een keer terug gaan lopen. In het hotel kon ook het ontbijt worden gebruikt. De avondmaaltijd gebruikten we in de stad. Naar Nederlandse begrippen is dat allemaal zeer goedkoop. Fijn en goed was om elke avond met dhr. Koster terug te blikken op de afgelopen dag.
Ik zie terug op een fijn en vooral ook gezegend verblijf. Het is al jaren mijn vaste overtuiging dat als een land al een christelijke kerk heeft, wij christenen daar vooral kunnen steunen met wat men noemt theologisch assistentie. Naast het vertalen van goede en getrouwe lectuur denk je dan aan het bijstaan in het opleiden van een nieuwe generatie predikanten. Immers via de prediking bouwt God Zijn kerk. Alleen God kan predikanten de uiteindelijke bekwaamheid geven, maar dat sluit de noodzaak van opleiding en van het gebruik van de middelen niet uit.
Ik heb met eigen ogen gezien hoe de BalkanZending hier op een buitengewoon zinvolle wijze aan bijdraagt. Het heeft mij verheugd dat de Heere voor mij mogelijkheden gaf hier ook iets in te doen. Aan de zegen van de Heere is alles gelegen. Ik kan het werk van de BalkanZending ten behoeve van Gods kerk in Servië van harte in uw milddadigheid en vooral in uw gebed aanbevelen. We mogen én in Servië en in Nederland van de Heere grote dingen verwachten. Laten wij er dan ook om vragen. Niet omdat wij dat hebben verdiend, maar omdat de HEERE de Getrouwe is.
